โรงเรียนท่าศาลาประสิทธิ์ศึกษา (YC-TSP)
นักเรียนเพื่อนที่ปรึกษา YC (Youth Counselor) คือใคร
นักเรียนเพื่อนที่ปรึกษา (Youth Counselor) หรือเรียกสั้นๆ ว่า นักเรียน YC คือ นักเรียนที่รักและปรารถนาดีต่อเพื่อนได้รับการยอมรับ และไว้วางใจจากเพื่อน มีทักษะในการสื่อสาร มีความสามารถในการให้คำปรึกษา และช่วยเหลือเพื่อน ซึ่งเป็นกลไกสำคัญของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน ไม่ว่าในด้านการเรียน ปัญหาส่วนตัวหรือปัญหาอื่นๆ เป็นฐานความรู้เพื่อการปฏิบัติงาน โดยการดูแล ชี้แนะอย่างใกล้ชิดจากครูแนะแนวหลักการสำคัญที่เป็นเจตนารมณ์ในการส่งเสริมให้นักเรียนทำหน้าที่เป็น “เพื่อนที่ปรึกษา” ได้แก่
- การใช้หลักจิตวิทยาของกลุ่มเพื่อน (Peer Psychology / Peer to Peer – P2P) เป็นพื้นฐานในการสร้างสัมพันธภาพและการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เพราะบุคคลที่มีพื้นเพ วัย วิถีชีวิตประจำวันและมีกิจกรรมร่วมกันจะสนิทสนม คุ้นเคย และไว้วางใจสามารถสื่อสารกันได้อย่างเปิดเผยและเข้าใจซึ่งกันและกันได้ง่าย
- การให้คำปรึกษาโดยเพื่อน (Peer /counselor / YC) มุ่งให้นักเรียนที่มีสัมพันธภาพ ที่ดีกับเพื่อนๆ ได้มีบทบาทสำคัญในการมีส่วนร่วมในกระบวนการแนะแนวให้คำปรึกษาเพื่อนนักเรียน ด้วยกันและการพัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนโดยการชี้แนะของครูแนะแนว
- “เพื่อนที่ปรึกษา” / ยุวชนแนะแนว (Peer Counselor) คือ นักเรียนที่โรงเรียนพิจารณาคัดสรรว่าเป็นผู้มีมนุษยสัมพันธ์ สามารถคิดวิเคราะห์ มีจิตอาสาในการรับฟังให้คำปรึกษาหารือและได้รับการพัฒนาให้มีความรู้ความ สามารถในการให้คำปรึกษาเบื้องต้นและปฏิบัติหน้าที่ให้คำปรึกษาโดยการดุแลชี้แนะอย่างใกล้ชิดของครูแนะแนว
ขั้นตอนการปฏิบัติงานของนักเรียนเพื่อนที่ปรึกษา (YC-TSP)
- ศึกษาสภาพปัญหาของเพื่อน
- นักเรียน YC ศึกษาสภาพปัญหาของเพื่อนนักเรียนจากการทำกิจกรรมกล่องระเบิดอารมณ์ และจากผลการคัดกรองนักเรียนโดยใช้แบบประเมินตนเอง (SDQ) - ประชุมวางแผนการปฏิบัติงาน
- แกนนำนักเรียน YC ประชุม วางแผนการจัดกิจกรรม เพื่อช่วยเหลือเพื่อนจากสภาพปัญหาที่พบ
และแบ่งหน้าที่รับผิดชอบในการทำกิจกรรม โดยเชิญครูแนะแนว หัวหน้างานระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน หัวหน้าระดับ ตัวแทนครูที่ปรึกษา และตัวแทนเครือข่าย YC ห้องเรียน มาร่วมประชุมวางแผนการปฏิบัติงาน - จัดกิจกรรมช่วยเหลือเพื่อนทั้งเชิงรับและเชิงรุก
จากผลการประชุมวางแผนการปฏิบัติงาน นักเรียน YC ได้กำหนดจัดกิจกรรมเพื่อช่วยเหลือเพื่อน ดังนี้
3.1 กิจกรรมเชิงรับ เป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นกับเพื่อนๆ คือ
- กิจกรรมการให้คำปรึกษา เป็นกิจกรรมหลักของนักเรียน YC คือ การให้คำปรึกษาเพื่อนทั้งที่มาขอพบนักเรียน YC ด้วยตนเอง บุคคลอื่นส่งมา และที่นักเรียน YC ไปพบว่าเพื่อนกำลังประสบปัญหา โดยใช้กระบวนการให้คำปรึกษาของ YC กรณีที่นักเรียน YC ไม่สามารถให้ความช่วยเหลือได้ นักเรียน YC จะส่ง caseมายังครูแนะแนวเพื่อให้การช่วยเหลือต่อไป
- กิจกรรมเสียงตามสาย เป็นกิจกรรมที่นักเรียน YC จะนำสาระดีๆ มาบอกกล่าวทุกเช้าวันจันทร์ และวันพุธ เพื่อให้ความรู้แก่เพื่อนๆ ในเรื่องต่างๆ เช่น เคล็ดลับการเรียนดี เทคนิคการสร้างความจำ การดูแลสุขภาพ ลักษณะของเพื่อนที่ดี ฯลฯ
- กิจกรรมจัดบอร์ด นักเรียน YC จะจัดบอร์ดให้ความรู้เรื่องต่างๆ หมุนเวียนเปลี่ยนไปสัปดาห์ละครั้ง เนื้อหาสาระที่นำมาจัดบอร์ดมีทั้งด้านการศึกษา ด้านอาชีพ และด้านส่วนตัวและสังคม
- กิจกรรมจิตอาสา นักเรียน YC จะให้ความช่วยเหลือ และให้ความร่วมมือในด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการดูแลสภาพแวดล้อม บรรยากาศ และความสะอาดของบริเวณต่างๆ ทั้งในและนอกโรงเรียน
3.2 กิจกรรมเชิงรุก เป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นเพื่อป้องกันปัญหา และพัฒนาคุณภาพชีวิตของเพื่อนๆ คือ
- กิจกรรมกล่องระเบิดอารมณ์ เป็นกิจกรรมสำหรับให้เพื่อนๆ ได้เขียนระบายความรู้สึก ความอึดอัดใจ หย่อนลงในกล่องแล้วนักเรียน YC จะนำมาแยกประเภทของปัญหา และประชุม วางแผน เพื่อหาแนวทางช่วยเหลือ โดยผ่านกิจกรรมการให้คำปรึกษา ให้ความรู้โดยผ่านกิจกรรมเสียงตามสาย และกิจกรรมจัดบอร์ด ถ้าเป็นเรื่องของปัญหาขยะ ความสะอาด จะมีการรณรงค์ให้ช่วยกันรักษาความสะอาด และอาสาช่วยกันทำความสะอาดบริเวณต่างๆ เป็นแบบอย่างการทำความดีให้เพื่อนคนอื่นๆ เห็นและทำตาม
- ประเมินผลการปฏิบัติงาน
- สรุป / รายงานผลการปฏิบัติงาน